W tym roku komisja konkursowa, przyznając dodatkowo trzy wyróżnienia, wyłoniła siedemnaścioro laureatów 50. Nagrody im. Oskara Kolberga „Za zasługi dla kultury ludowej”:
- w kategorii I dla twórców z dziedziny sztuki i rękodzieła ludowego, muzyki, tańca, śpiewu oraz budowy instrumentów ludowych:
Janina Boroś – twórczyni plastyki obrzędowej specjalizująca się w pisankach rytowniczych, palmach i wycinankach; tworzy także firanki i ozdoby choinkowe, a jako poetka publikuje w „Twórczości Ludowej”, autorka tomiku "Za wszystko dziękuję Ci Boże" (Krasnystaw, woj. lubelskie, Lubelszczyzna),
Maria Chlastawa – jedna z najstarszych aktywnych malarek z Zalipia; oprócz charakterystycznych kwiatowych malowideł tworzy tradycyjne wycinanki, firanki i ażurowe obrazy, zachowując lokalny styl Powiśla Dąbrowskiego (Zalipie, woj. małopolskie, Powiśle Dąbrowskie),
Beata Legierska – koronczarka z Koniakowa wykonująca czepce techniką szydełkową, igiełkową i teneryfową; swoje prace prezentowała w Polsce, Czechach, Niemczech, Francji, Szwajcarii oraz Japonii (Koniaków, woj. śląskie, Górale Śląscy),
Marta Walczak‑Stasiowska – malarka na szkle uznawana za jedną z najbardziej tradycyjnych artystek Podhala; obrazy malowane na ciemnym tle nawiązują do dawnych motywów religijnych i pasterskich (Zakopane, woj. małopolskie, Podhale),
Janina Pydo – śpiewaczka z Roztocza Zachodniego o unikatowym repertuarze pieśni obrzędowych, religijnych i świeckich, wykonywanych w tradycyjnej gwarze (Zastawie, woj. lubelskie, Biłgorajszczyzna),
Nagroda Marszałka Województwa Mazowieckiego:
Zdzisław Kwapiński – radomski skrzypek; z Kapelą ze Wsi Warszawa nagrał album "Re:akcja Mazowiecka", laureat Złotej Baszty w 2023 roku; od lat występuje zarówno jako solista, jak i członek kapel (Radom, woj. mazowieckie, Powiśle Kielecko-Radomskie)
- w kategorii II dla mistrzów tradycji:
Franciszek Jesiak – śpiewak, tancerz i budowniczy dud biskupiańskich; bohater filmu "Wesele w Krobi Starej", współtwórca festiwalu Tabor Wielkopolski i aktywny mentor młodych muzyków (Stara Krobia, woj. wielkopolskie, Biskupizna)
- w kategorii III dla pisarzy i poetów ludowych:
Franciszka Ogonowska – poetka i prozaiczka; jej teksty publikowane m.in. w „Twórczości Ludowej” dokumentują codzienność i obrzędowość regionu (Dobużek Kolonia, woj. lubelskie, Zamojszczyzna)
- w kategorii IV dla badaczy, naukowców, regionalistów, działaczy społeczno‑kulturalnych, popularyzatorów:
Edward Henryk Cyfus – gawędziarz, pisarz i depozytariusz gwary warmińskiej; autor ponad dwustu gawęd oraz elementarza i słownika gwary warmińskiej, propaguje tradycje Warmii w całym kraju (Olsztyn, woj. warmińsko‑mazurskie, Warmia),
Remigiusz Mazur‑Hanaj – muzyk, etnograf, animator i publicysta; dokumentuje muzykę ludową in crudo; współinicjator Domów Tańca, współautor i współredaktor źródłowych publikacji etnomuzykologicznych; odnowił tradycję lirniczą w Polsce (Milanówek, woj. mazowieckie, Mazowsze),
Aldona Wojciechowska z domu Aleksa i Anastazja Sidor z domu Aleksa – badaczki i animatorki kultury litewskiej na Suwalszczyźnie; prowadzą muzeum etnograficzne, organizują spektakle obrzędowe i warsztaty rękodzieła, publikują prace naukowe (Puńsk, woj. podlaskie, Suwalszczyzna)
- w kategorii V dla kapel ludowych:
Kapela Ochodzita – kapela smyczkowa założona w 1995 roku; prezentuje muzykę górali żywieckich i śląskich, posługując się tradycyjnym instrumentarium skrzypcowo‑basowym (Rajcza, woj. śląskie, Beskid Śląski/Żywiecki),
- w kategorii VI dla zespołów folklorystycznych:
Zespół Górali Czadeckich „Dawidenka” – wielopokoleniowa grupa odtwarzająca pieśni, tańce i stroje górali czadeckich przesiedlonych z Bukowiny; zaliczany do czołowych zespołów folklorystycznych województwa dolnośląskiego (Gaworzyce, woj. dolnośląskie, Górale Czadeccy),
Podhale Grupa Spiska z Jurgowa – zespół promujący folklor polskiego Spisza; prezentuje męskie tańce pasterskie, zwyczaje oraz unikatowy strój spiski (Jurgów, woj. małopolskie, Spisz),
Zespół Regionalny „Zbójnicek” z Zębu – zespół kultywujący i przekazujący młodszym pokoleniom tradycje góralskie, podhalańskie tańce, śpiew i zwyczaje. W ramach zespołu funkcjonuje sekcja dziecięca „Mały Zbójnicek” (Ząb, woj. małopolskie, Podhale),
- w kategorii VII – nagroda honorowa dla instytucji i organizacji działających na rzecz kultury ludowej:
Limanowski DomKultury – organizator festiwalu "Limanowska Słaza", organizator licznych warsztatów międzypokoleniowych i popularyzator kultury ludowej Lachów Limanowskich (Limanowa, woj. małopolskie, Lachy Limanowskie),
Śląski Związek Chórów i Orkiestr – organizacja działająca od 1910 roku, przyczyniająca się do kultywowania tradycji muzycznych na Śląsku, integrująca ponad trzysta zespołów, prowadząca festiwale i szkolenia podnoszące poziom chórów i orkiestr (Katowice, woj. śląskie, Śląsk).
W ramach Nagrody im. Oskara Kolberga przyznane zostanie również wyróżnienie specjalne dla wyjątkowego ucznia wskazanego przez mistrza tradycji.
Gala i koncert
Uroczysta gala wręczenia Nagród im. Oskara Kolberga "Za zasługi dla kultury ludowej" odbędzie się 9 lipca 2025 roku na Zamku Królewskim w Warszawie. Laureaci otrzymają medale im. Oskara Kolberga projektu Anny Jarnuszkiewicz, pamiątkowe dyplomy oraz nagrody finansowe ufundowane przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Samorząd Województwa Mazowieckiego.
Tego samego dnia o godzinie 19.00 w Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego w Warszawie odbędzie się Koncert Laureatów. Wydarzenie organizowane jest przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca we współpracy z Programem 2 Polskiego Radia oraz Radiowym Centrum Kultury Ludowej.
Ponadto, dzień przed Galą zostaną otwarte dwie wystawy towarzyszące 50! Nagrodzie im Oskara Kolberga:
- Laureaci 50! Nagrody im. Oskara Kolberga w Galerii „Okno na Kulturę"na Krakowskim Przedmieściu 17 w Warszawie; ekspozycja potrwa od 8 lipca do 8 sierpnia 2025; autorzy fotografii to Marta Ankiersztejn, Jakub Zembroń i Marcin Siekierko
- Wystawa plenerowa o historii Nagrody przed Kordegardą, Galerią Narodowego Centrum Kultury na Krakowskim Przedmieściu 15 w Warszawie; autorka fotografii to Marta Ankiersztejn; ekspozycja potrwa od 8 do 28 lipca 2025.
Organizatorem Nagrody im. Oskara Kolberga jest Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Konkurs oraz gala realizowane są przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca we współpracy z Muzeum Wsi Radomskiej w Radomiu oraz jego oddziałem – Muzeum im. Oskara Kolberga w Przysusze. Patronem tegorocznej edycji nagrody jest Program 2 Polskiego Radia.
Zachęcamy Słuchaczy do oglądania transmisji z Gali na YouTube Narodowego Instytutu Muzyki i Tańca. Więcej informacji o nagrodzie, laureatach oraz wydarzeniach towarzyszących Gali można znaleźć na stronie www.nagrodakolberg.pl.
Folk24.pl jest patronem medialnym Gali wręczenia Nagrody im. O. Kolberga.
