Sąsiedzi

Prężnie rozwijający się zespół, który dzięki wytężonej pracy trafił do światowej czołówki wykonawców tradycyjnego folku morskiego. Powstał w 2001 r. w Gliwicach na Śląsku. Stworzyli go studenci Politechniki Śląskiej zafascynowani żeglowaniem i kulturą marynistyczną. Nazwę wzięli od pubu, w którym się spotykali - „U Sąsiada”.

Od początku szli własną ścieżką, nie ulegając modom, konsekwentnie realizowali swój plan na muzykę morza. Zdobyli nagrody wszystkich liczących się festiwali żeglarskich w Polsce oraz kilka, liczących się w środowisku Nagród Publiczności. Ich debiut płytowy („Wrócić do Derry” 2005 r.) przez wielu uznany był za najciekawszy w historii sceny. Jako najmłodsza grupa z obecnie działających na scenie, zdobyli Grand Prix (w 2008 r.) Międzynarodowego Festiwalu „Shanties” w Krakowie, najważniejszego w Polsce festiwalu żeglarskiego, tym samym rozbijając wieloletni monopol na tę nagrodę wśród „szantowych dinozaurów”. Szybko też trafili do czołówki światowej, otrzymując zaproszenia na najważniejsze festiwale muzyki morza na świecie. Są jedyną jak dotąd grupą w Polsce, która wystąpiła na legendarnym i bardzo prestiżowym „Sea Music Festival” w Mystic Seaport w USA. Trzykrotnie wystąpili na najważniejszym i największym tego typu festiwalu w Europie – bretońskim „Chant de Marin” w Paimpol (2011 r., 2015 r., 2019 r.). Zagrali już ponad 500 koncertów, w tym w Holandii, Niemczech, Czechach, USA, Norwegii, Francji. Na koncie mają też występy z najlepszymi szantymenami, Jerzym Rogackim (Cztery Refy), Jerzym Ozaistem (Cztery Refy, North Wind) oraz Patem Sheridanem z Irlandii, Jimem Mageeanem z Anglii i Simonem Spaldingiem z USA oraz wspólny, folkrockowy projekt z francuską grupą Les Dieses (2012 r.).

Grają muzykę celtycką, śpiewają autorskie piosenki żeglarskie i szanty – tradycyjne marynarskie pieśni pracy (po polsku, angielsku i francusku). Sięgają też do muzyki dawnej i folkloru śląskiego. Wydali trzy płyty - „Wrócić do Derry”, „Brocéliande”, „W kieszeni dolar” oraz jubileuszową EP-kę „Sąsiedzi | Folk&szanty | 2001-2011”, która wydana została w nakładzie 50.000 egzemplarzy (sic!) i trafiła m.in. do Magazynów Żagle oraz Podróże, wydawnictwa Murator.

Od 2010 roku Sąsiedzi pełnią rolę gospodarza Międzynarodowego Festiwalu Morza „Nad Kanałem” w Gliwicach.

Skład zespołu zmieniał się na początku, by od 2006 roku ustabilizować w 6 osobową grupę, wykorzystującą tradycyjne, akustyczne instrumentarium: gitary, mandolinę, skrzypce, koncertinę, flety, drumlę, bodhran, ale też śpiewając a'cappella. W 2011 roku grupę opuścił gitarzysta Adrian Poznachowski, którego zastąpił Piotr Świeściak, muzyk kilku wrocławskich zespołów żeglarskich i piosenki autorskiej. Od lipca 2012 do czerwca 2013 z zespołem współpracował Mirek Walczak (ex skrzypek Duan), zastępując skrzypaczkę, co skierowało zespół bardziej ku muzyce folkowej, głównie irlandzkiej. Mirek na tyle odcisnął swą osobowość muzyczną, że gdy z początkiem 2014 r. skład opuścił lider i przedostatni z członków założycieli, Jakub Owczarek – Walczaka zaproszono do stałej współpracy. Przez kolejne 3 lata grupa występowała z dwoma skrzypkami. W tym czasie rozpoczęła pracę nad kolejnym wydawnictwem, zdobyła też Nagrody Publiczności festiwali „Port Pieśni Pracy” w Tychach (2015 r.) oraz Festiwalu „Kubryk” w Łodzi (2017 r.) – po raz drugi w historii.

Kolejnym przełomowym momentem w życiu zespołu był powrót, po czterech latach przerwy, jednego z założycieli i frontmena Sąsiadów, wspomnianego Jakuba Owczarka. I tak, od września 2017 roku, zespół stał się septetem. W tym składzie dokończyli i wydali trzecią płytę „W kieszeni dolar”, której premiera miała miejsce 15 marca w krakowskiej Piwnicy Pod Baranami. W marcu 2019 r. na koncertach w Warszawie i Białymstoku, grupa pożegnała gitarzystę, Piotra Świeściaka, który zakończył współpracę z Sąsiadami. Zastąpił go Dawid Patalong.

Dziś Sąsiedzi wykraczają już daleko poza folk morski, od którego zaczynali, eksplorując coraz to nowe obszary muzyki folkowej, nie zapominając o swoim rodzimym folklorze śląskim. Jedno się nie zmieniło, śpiew a cappella nadal jest ważny w ich muzykowaniu. 

Skład zespołu:

• Dominika Płonka - flety, śpiew (mezzosopran)
• Elżbieta Król - skrzypce, śpiew (alt)
• Jakub Owczarek - bodhran, śpiew (baryton)
• Dawid Patalong - gitara, śpiew (baryton)
• Marek Wikliński - concertina, śpiew (bas)
• Kamil Piotrowski - mandolina, gitara, śpiew (tenor)
• Mirek Walczak - skrzypce, śpiew (baryton)

Dyskografia:

2018 - "W kieszeni dolar"
2011 - "Sąsiedzi | Folk & szanty | 2001-2011" (EP)
2008 - "Broceliande"
2005 - "Wrócić do Derry"

Kompilacje:

2011, 2010, 2009 - „Bie Daip - Appingedam”
2012, 2009 - „Sail Szczecin“ - Polish National Radio
2007 - „The Polish Smooth, Jazz & Folk Music” (3 CD - Polonia Records)
2006 - „Zobaczyć Morze” (3 CD); 
2006, 2004 - „Szanty z Sercem“ - CD

Video:

"W kieszeni dolar"

"Madame, I am Darling"